آئین نامه تاسیس و ارزشیابی مراکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت
مقدمه
با توجه به تعالیم اسلام در زمینه گسترش مرزهای دانش، به منظور ارتقا سطح سلامت جامعه و تاکید بر عملیاتی کردن نقشه جامع علمی کشور جهت رسیدن به اهداف سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ و سند دانشگاه اسلامی از طریق تاسیس مراکز توسعه پژوهشهای بین رشته ای آئین نامه مذکور به منظور جامعیت بخشیدن به مراحل و شرایط اخذ موافقت اصولی و مجوز قطعی و مراحل اجرایی صدور مجوز و ارزشیابی مراکز مذکور اجرا می شود.
کلیات :
به منظور گسترش و توسعه تحقیقات و فناوری و انسجام بیشتر پژوهش و فناوری و آموزش و ارائه راه حل در امور بهداشتی در مانی و بین رشته ای و به موجب این اساسنامه مراکز توسعه پژوهشهای بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت که در این اساسنامه " مرکز توسعه" نامیده می شود، برای تامین اهداف زیر مورد موافقت اصولی قرار گرفت.
ماده ۱- تعاریف:
۱-۱ مراکز توسعه
کوچکترین واحد توسعه تحقیقاتی است که به درخواست بالاترین مقام مسئول سازمان متقاضی در یکی از زمینه های علوم پزشکی و یا بین رشته علوم پزشکی و سایر علوم مانند معارف اسلامی به تصویب رسیده است.
۱- ۲ پژوهشگر
پژوهشگر به دارندگان مدرک تحصیلی کارشناس ارشد و بالاتر مورد تائید وزارتین ( علوم و بهداشت) اطلاق می گردد که به فعالیت تحقیقاتی اشتغال دارد.
۱-۳پژوهشگر تمام وقت
پژوهشگری است که با ابلاغ رئیس واحد تحقیقاتی حداقل ۴۰ ساعت در هفته در آن واحد حضور داشته و به فعالیت تحقیقاتی اشتغال داشته باشد.
۱-۴ پژوهشگر نیمه وقت
پژوهشگری است که با ابلاغ رئیس واحد تحقیقاتی کمتر از ۴۰ ساعت و حداقل ۲۰ ساعت در هفته در آن واحد حضور داشته و به فعالیت تحقیقاتی اشتغال داشته باشد.
تبصره: هر پژوهشگر می تواند حداکثر در یک واحد تحقیقات به صورت تمام وقت و یا در دو واحد تحقیقات به صورت نیمه وقت همکاری نمایند.
۱-۵ پژوهشگر پاره وقت
پژوهشگری است که با ابلاغ رئیس واحد تحقیقاتی کمتر از ۲۰ ساعت در هفته در آن واحد حضور داشته و به فعالیت تحقیقاتی اشتغال داشته باشد
ماده ۲- ماموریت:
ساماندهی و استفاده هدفمند از تجهیزات، امکانات و نیروی انسانی متخصص مرکز توسعه، واحدهای فن آورو گروه های آموزشی مرتبط و ایجاد تشکیلات منسجم در زمینه اجرای پژوهش های بنیادی، کاربردی، مداخله ای، تولید علم، تجاری سازی دانش و دستاوردهای تحقیقات و فناوری، توانمندسازی و تربیت نیروی انسانی متخصص و ارائه خدمات تخصصی مرتبط حسب مقررات وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به منظور دستیابی به مرجعیت علمی و حل مشکلات سلامت جامعه و مشکلات فرهنگی مرتبط با سلامت در زمینه تحقیقات و فناوری منطبق بر رسالت مرکز توسعه.
ماده ۳- اهداف:
۱-توسعه و بکارگیری دانش بشری در زمینه علم و فناوری
۲-انجام پژوهش های بنیادی و کاربردی علوم سلامت و معارف اسلامی در جهت اصلاح نظام ارائه خدمات بهداشتی، درمانی، و آموزشی کشور به منظور جوابگویی به اولویتهای منطقه آمایشی و نیازهای جامعه اسلامی
۳- جمع آوری، تنظیم، و طبقه بندی اسناد، مقالات و مدارک مربوطه و انتشار آنها
۴-تربیت نیروی انسانی محقق در زمینه معارف اسلامی و علوم سلامت
۵- ترغیب، تشویق، و بکارگیری محققین
۶- کوشش در جلب توجه و همکاری مراکز تحقیقاتی و اجرایی مربوطه در داخل کشور
۷- همکاری علمی با مراکز تحقیقاتی و فناوری و آموزشی سایر کشورها و سازمانهای بین المللی با رعایت قوانین و مقررات دولت جمهوری اسلامی ایران
۸-ارتقا کمی و کیفی پژوهش های مرتبط با فعالیت های مرکز توسعه جهت تولید دانش و فناوری
۹-تلاش و همراهی در جهت دستیابی به نقشه جامع علمی کشور و تولید ثروت ملی بر اساس برنامه و نقشه تحقیقات و فناوری مرکز توسعه
۱۰- بستر سازی و ایجاد زمینه به منظور ایجاد و توسعه فناوری های مبتنی بر پژوهش و توسعه سلامت
۱۱- شناسایی ذی نفعان بالقوه پژوهش های و زمینه سازی برای تعامل با آنها در راستای نیازهای تحقیقات و فناوری عرصه سلامت در جامعه
۱۲-زمینه سازی برای ارتقای توانمندی های تحقیقاتی و فناوری پژوهشگران
۱۳-فعالیت در زمینه تجاری سازی دستاوردهای تحقیقات و فناوری مرکز توسعه و انتقال موثر یافته های بدست آمده به پژوهشگران جامعه، سیاستگذاران و گروه های هدف
۱۴-استفاده موثر از ظرفیت همه دانشجویان در همه مقاطع مختلف خصوصا دانشجویان دکتری تخصصی و دوره های پسا دکتری و حمایت از پایان نامه های تحصیلی در زمینه رسالت مرکز توسعه با همکاری دانشگاه و گروه های آموزشی
۱۵- توسعه و ارتقا کمی و کیفی آموزش های پژوهش محور و فناورانه
۱۶-ارائه خدمات در زمینه ی فعالیت های آموزشی، پژوهشی و فناوری همچنین خدمات بهداشتی درمانی حسب مجوزهای کسب شده از مراجع ذی صلاح
ماده ۴- ارکان مرکز عبارتند از :
الف: شورای عالی
ب: رئیس مرکز
ماده ۵- اعضای شورای عالی مرکز عبارتند از :
۱- رئیس دانشگاه علوم پزشکی
۲-معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی
۳-معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی
۴-رئیس مرکز
۵-۳ نفر از اعضای هیات علمی مرکز با پیشنهاد رئیس مرکز و تائید رئیس دانشگاه
ماده ۶- وظایف شورای عالی مرکز به شرح زیر می باشد:
۱-تصویب خط مشی پژوهشی مرکز
۲-تصویب طرح های همکاری با سایر دانشگاه ها و موسسات آموزشی پژوهشی داخل و خارج کشور و سازمان های بین المللی مطابق مقررات و ضوابط مربوطه
۳- بررسی و تصویب گزارش سالانه فعالیت های مرکز
۴-بررسی و تصویب بودجه سالانه مرکز در محدوده اعتبارات تخصیصی و با رعایت ضوابط قانونی
۵-تصویب دستورالعمل مربوط به امور داخلی شورای عالی و دستورالعمل های اجرایی مرکز توسعه
۶- پیشنهاد سازمان و تشکیلات مرکز
تبصره: مصوبات شورای عالی مرکز بر اساس سیاست ها و خط مشی ها و هماهنگی با وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.
ماده ۷- رئیس مرکز به پیشنهاد شورای عالی مرکز و حکم رئیس دانشگاه علوم پزشکی هر ۴ سال یکبار منصوب می گردد وانتخاب مجدد او برای ۴ سال بعد با رعایت شرایط احراز در دستور العمل ابلاغی بلا مانع است.
ماده ۸- وظایف رئیس مرکز:
رئیس مرکز بالاترین مقام اجرایی مرکز است و در حدود ضوابط قانونی و مصوبات شورای عالی جهت اجرای وظایف و امور محوله اقدام می نماید.
ماده ۹- اعضای مرکز : مرکز دارای دو نوع عضو به شرح زیر است:
الف- اعضای پیوسته : که اعضای هیات علمی و کارشناسان تمام وقت مرکز هستند.
ب- اعضای وابسته : که اعضای هیات علمی سایر گرو های دانشگاه علوم پزشکی و یا سایر دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی هستند.
ماده ۱۰- منابع مالی مرکز:
الف- در آمد های حاصله از خدمات مرکز طبق ضوابط قانونی
ب- کمک و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی
ج- اعتبارات دولتی و دانشگاهی.
ماده ۱۱- نحوه درخواست تاسیس مراکز توسعه پژوهشهای بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت:
۱۱-۱ مرکز توسعه
مرکز توسعه دولتی با ضوابط زیر تاسیس می شود:
۱۱-۲ ارائه پیشنهاد تاسیس مرکز توسط رئیس دانشگاه یا سازمان یا موسسه
۱۱-۳ ارائه اساسنامه پیشنهادی مطابق با اساسنامه الگو (شامل تطبیق هدف، شرح وظایف) نوع و فعالیت مرکز مورد تقاضا، مبتنی بر نیازهای اساسی کشور در یک یا چند حیطه بنیادی، کاربردی و یا توسعه ای علوم پزشکی و بین رشته ای علوم پزشکی و سایر علوم با موضوع مشخص و با توجه به برنامه های توسعه ملی و اولویت های تحقیقاتی در راستای سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور
۱۱-۴ وجود تناسب و هماهنگی موضوع مرکز توسعه با شرح وظایف سازمان متقاضی
۱۱-۵ ارائه فهرست دوره های تحصیلات تکمیلی مرتبط با واحد تحقیقات پیشنهادی
۱۱-۶ معرفی حداقل ۷ نفر عضو هیات علمی به عنوان هیات موسس به طوری که از این تعداد حداقل ۳ نفر آنها دارای درجه دکتری( PhD و یا دکتری تخصصی) و ۲ نفر آنها تمام وقت باشند. مدارک لازم مربوط به هریک از اعضاء هیات موسس شامل موارد زیر است:
الف- راهنمایی حداقل ۳ پایان نامه راهنمایی یا مشاوره شده دانشگاهی در طی ۳ سال اخیر
ب- یک طرح تحقیقاتی تمام شده مرتبط با فعالیت های مرکز مورد درخواست به عنوان مجری و در دو طرح تحقیقاتی تمام شده مرتبط به عنوان همکار اصلی
ج-۳ مقاله علمی و پژوهشی در ۵ سال گذشته (مرتبط با فعالیت های مرکز) که در ۱ مقاله از مقالات در مجلات ISI یا PubMed یا ISC عضو به عنوان نویسنده نفر اول و یا مسئول باشد.
تبصره ۱ : اعضای هیات موسس پس از اخذ مجوز موافقت اصولی به اعضای اصلی تبدیل می شوند.و مقررات و قوانین مرتبط با آن همچنان به قوت خود باقی است.
تبصره ۲: فعالیت های پژوهشگران معرفی شده در ساعات تمام وقت و نیمه وقت بایستی در مرکز و یا در مکان های دیگر وابسته به دستگاه با هدف تحقیقات با نام آن مرکز انجام پذیرد.
تبصره ۳: در صورتی که پژوهشگر غیر هیات علمی بخواهد از عنوان و مزایای هیات علمی استفاده نماید باید از مقررات و آئین نامه های مربوط به اعضای هیات علمی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیات امنائ موسسه تبعیت نماید.
تبصره ۴: تصمیم گیری در مورد دانشگاه های غیر مادر و در رشته های جدید بر عهده کمیسیون مربوطه در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت است.
تبصره ۵: در صورتی که واحد تحقیقاتی دارای دستاورد پژوهشی ویژه ای غیر از مقاله مانند ثبت اختراع، ابتکار، نوع آوری، حل معضلات بهداشتی، درمانی و فرهنگی در سطح ملی یا استانی باشد معادلسازی با مقاله آن دستاورد توسط کمیته تصویب واحد های تحقیقاتی تعیین می شود.
۱۱-۷ داشتن امکانات و تجهیزات و فضای مناسب برای فعالیت های تحقیقاتی بر اساس فهرست معاونت تحقیقات و فناوری
۱۱-۸ ارائه تعهد بالاترین مقام مسئول دستگاه متقاضی مبنی بر:
الف- اختصاص سالانه پانصد میلیون ریال جهت هزینه های جاری اداری
ب- تامین حداقل ۳ نیروی انسانی به پیشنهاد رئیس مرکز برای خدمات پشتیبانی و کارشناسی
ج- تامین فضای مناسب با امکانات و تجهیزات لازم ( حداقل ۳ اتاق، ۱ اتاق مستقل و ۲ اتاق مشترک با کامپیوتر، تلفن، خط اینترنت)
د- تخصیص سالانه حداقل یک میلیارد و پانصد میلیون ریال برای انجام طرح های تحقیقاتی مرکز
ماده ۱۲ - مراحل تاسیس:
اعطای مجوز تاسیس واحد های تحقیقاتی به درخواست بالاترین مقام مسئول سازمان یا موسسه در دو مرحله موافقت اصولی و مجوز قطعی انجام می پذیرد و اخذ مجوز قطعی بر اساس نتایج مثبت ارزشیابی و منوط به تائید معاونت تحقیقات و فناوری و تصویب شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی خواهد بود.
۱۲-۱ موافقت اصولی
۱۲-۱-۱ مرکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت که بر اساس نامه ۳۶۰۵/د۷۰۰ تاریخ ۰۱/۰۹/۱۳۹۵معاونت محترم تحقیقات تشکیل شده اند و نامه معاونت تحقیقات و فناوری وزارت به منزله موافقت اصولی است.
۱۲-۱-۲ اعطای موافقت اصولی، منوط به احراز شرایط و مطابق مندرجات برگه درخواست و تصویب معاونت تحقیقات و فناوری و شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی خواهد بود
۱۲-۱-۳ مدت اعتبار موافقت اصولی بر اساس برنامه اجرایی ارائه شده توسط سازمان متقاضی و گستردگی حوزه فعالیت تحقیقاتی ( مرکز توسعه) حداکثر به مدت ۵ سال خواهد بود
۱۲-۱-۴ اعضای هیات موسس پس از موافقت اصولی به اعضای اصلی تبدیل می شوند.
تبصره: در صورت جایگزینی فرد دیگر به جای عضو موسس یا اعضای اصلی نامبرده باید شرایط مرتبط با عضو اصلی را با تائید معاونت تحقیقات و فناوری داشته باشد
۱۲-۲ موافقت قطعی
اعطای مجوزقطعی حداقل یک سال و بعد از موافقت اصولی با احراز شرایط زیر پس از تائید معاونت تحقیقات و فناوری و تصویب شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی خواهد بود.
۱۲-۲-۱ ارسال تقاضای تبدیل موافقت اصولی به مجوزقطعی توسط بالاترین مقام مسئول سازمان یا موسسه به معاونت تحقیقات و فناوری
۱۲-۲-۲ داشتن برنامه استراتژیک ۵ ساله مورد تائید معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت
۱۲-۲-۳ برخورداری از روند رو به رشد امتیازات ارزشیابی دوره ای
۱۲-۲-۴ مشارکت هر پژوهشگر حداقل در ۳ طرح طی حداکثر ۵ سال به طوری که حداقل در ۱ طرح به عنوان مجری و در ۲ طرح دیگر به عنوان همکار اصلی باشد.
۱۲-۲-۵ چاپ حداقل ۳ مقاله تحقیقاتی مرتبط با موضوع فعالیت مرکز در مجلات معتبر علمی، تحقیقاتی داخلی و یا خارجی توسط هر عضو طی حداکثر ۳سال به طوری که هر پژوهشگر در ۱ مقاله نفر اول یا نویسنده مسئول بوده و ۵۰ % از مقالات در مجلات نمایه شده در ISI یا Pub Med یا ISC باشد.
۱۲-۲-۶ چاپ حداقل ۱۸ مقاله تحقیقاتی توسط هر مرکز مرتبط با موضوع فعالیت در مجلات معتبر علمی، تحقیقاتی داخلی و یا خارجی طی ۵ سال به طوری که هر پژوهشگر در ۳ مقاله غیر تکراری نفر اول یا نویسنده مسئول بوده و ۵۰ % از مقالات در مجلات نمایه شده در ISI یاPub Med یا ISC با آدرس مرکز باشد.
۱۲-۲-۷ برگزاری ۵ کارگاه آموزشی بین رشته ای
۱۲-۲-۸ برگزاری حداقل یک همایش ملی
۱۲-۲-۹ فعالیت های مرتبط با انتقال دانش
۱۲-۲-۱۰ همکاری های علمی بین المللی
ماده ۱۳- نحوه بررسی و تصویب اولیه و قطعی واحد های تحقیقاتی:
حداکثر ۳ ماه بعد از تکمیل مدارک، گروه کارشناسی متشکل از افراد زیر بر اساس فرم امتیاز دهی بازدید از مرکز مورد نظر بازدید و نظر نهایی خود را به صورت مکتوب گزارش می نمایند.
۱۳-۱ نماینده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
۱۳-۲ یک نفر محقق به انتخاب معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
۱۳-۳ نماینده معاون آموزشی وزارتخانه
نظر نهایی گروه کارشناسی همراه با کلیه مدارک لازم پس از بررسی و تائید معاون تحقیقات و فناوری جهت تصمیم گیری نهایی به دبیرخانه شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی ارسال خواهد شد.
ماده ۱۴- تشکیلات مراکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت:
تشکیلات نیروی انسانی واحد های تحقیقاتی می تواند با توجه به وابستگی تشکیلاتی، حجم و نوع فعالیت مطابق نمودارهای پیشنهادی معاونت تحقیقات و فناوری معین شود.
۱۴-۱ رئیس مرکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت
از طرف اعضای شورای عالی مرکز پیشنهاد شده و با حکم رئیس موسسه یا نهاد متقاضی به مدت ۴ سال منصوب می شود، انتخاب مجدد وی بلا مانع است. رئیس واحد رئیس شورای پژوهشی ومسئول نظارت بر کلیه فعالیت های علمی و تحقیقاتی واحد مربوطه خواهد بود.
۱۴-۲ معاون علمی مرکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت
توسط رئیس واحد انتخاب و مسئول هماهنگی و نظارت بر امور تحقیقات و بخش های علمی خواهد بود و در صورتی که واحد تحقیقاتی پژوهشگاه باشد می تواند به جای معاون علمی معاون آموزشی و پژوهشی مستقل داشته باشد.
ماده ۱۵- نظارت و ارزشیابی مراکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت:
۱۵-۱ ارزشیابی کلیه مراکز توسعه به صورت سالانه و بر اساس دستورالعمل معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انجام می گیرد.
۱۵-۲ چنانچه مراکز توسعه ظرف مدت ۵ سال موفق به اخذ مجوز قطعی نشود، موافقت اصولی آن واحد با تائید شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی لغو خواهد شد.
۱۵-۳ مراکزی که دارای مجوز قطعی است باید برای هر دوره ۳ ساله شرایط زیر را احراز نمایند:
الف- اتمام حداقل ۵ طرح تحقیقاتی مصوب در طی ۳ سال گذشته
ب-چاپ حداقل ۱۰ مقاله تحقیقاتی مرتبط با موضوع فعالیت مرکز در مجلات معتبر علمی، تحقیقاتی داخلی و یا خارجی طی ۳ سال به طوری که هر عضو موسس در ۱ مقاله نفر اول یا نویسنده مسئول باشد ۵۰ % از مقالات در مجلات نمایه شده در ISI یا Pub Med یا ISC باشد.
ج- چاپ حداقل ۲۴ مقاله تحقیقاتی توسط هر مرکز مرتبط با موضوع فعالیت مرکز در مجلات معتبر علمی، تحقیقاتی داخلی و یا خارجی طی ۳ سال به طوری که هر عضو موسس در ۳ مقاله نفر اول یا نویسنده مسئول باشد ۵۰ % از مقالات در مجلات نمایه شده در ISI یا Pub Med یا ISC باشد.
تبصره ۱ : در صورتی که مراکز توسعه پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت
دارای دستاورد پژوهشی ویژه ای غیر از مقاله مانند ثبت اختراع، ابتکار، نوع آوری، حل معضل بهداشتی در سطح ملی و یا استانی باشد، معادل مقاله آن توسط کمیته تصویب واحد های تحقیقاتی تعیین می گردد.
د- برگزاری حداقل ۲ کارگاه آموزشی
ه- برگزاری حداقل یک همایش ملی در طی ۵ سال
و- برگزاری هم اندیشی اساتید با همکاری دفترهم اندیشی موسسه
تبصره ۲ : در صورت انجام تخلفات پژوهشی و درمانی و اخلاق امتیاز مرکز مربوطه توسط معاونت تحقیقات و فناوری به حالت تعلیق در آمده و توسط شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی لغو خواهد شد.
۱۵-۴ در صورتی که مراکز توسعه قطعی از روند رو به رشد و فعالیت مطلوبی برخوردار نباشد و امتیازات لازم در ارزشیابی را کسب ننماید ابتدا توسط معاونت تحقیقات و فناوری به حالت تعلیق در آمده و سپس مجوز مربوطه توسط شورای گسترش ابطال خواهد شد.
با توجه به مصوبه ...جلسه مورخه .... شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی، این اساسنامه در ۱۵ ماده تصویب رسید